جرثقیل بازویی
جرثقیل بازویی یا Jib Crane یکی از پرکاربردترین تجهیزات جابجایی مواد در کارگاهها، کارخانهها و انبارها است. این نوع جرثقیل به دلیل طراحی ساده، عملکرد روان و قابلیت نصب در فضاهای محدود، به گزینهای محبوب برای صنایع سبک و متوسط تبدیل شده است.
جرثقیل بازویی برخلاف جرثقیلهای سقفی یا دروازهای که برای بارهای بسیار سنگین طراحی شدهاند، معمولاً برای جابجایی محلی و دقیق بارهای سبک تا متوسط در محدوده مشخصی استفاده میشود.
جرثقیلهای بازویی در نقاط مختلفی از جمله خطوط مونتاژ، انبارهای قطعات، بنادر کوچک، تعمیرگاهها و کارگاههای ساختوساز به کار میروند و به دلیل قابلیت نصب روی زمین یا دیوار، آزادی عمل بالایی دارند.
ساختار و اجزای اصلی جرثقیل بازویی
جرثقیل بازویی از چند بخش مهم تشکیل شده است که هرکدام وظیفهای خاص در جابجایی بار دارند. آشنایی با این اجزا به درک بهتر عملکرد و نحوه انتخاب صحیح آن کمک میکند. درادامه متخصصان جرثقیل مرکزی در اراک به این ساختار اشاره می کنند.
1. ستون یا پایه اصلی (Mast / Column)
- پایه یا ستون، تکیهگاه اصلی جرثقیل است که بازو روی آن نصب میشود.
- این بخش میتواند روی کف زمین، دیوار یا حتی روی ستون سازهای کارخانه نصب شود.
- معمولاً از فولاد مقاوم ساخته میشود تا فشار وزن و گشتاور بار را تحمل کند.
2. بازو یا بوم چرخان (Jib Arm)
- بازوی اصلی که بار را در شعاع چرخش حرکت میدهد.
- طول بازو بسته به مدل جرثقیل معمولاً بین ۲ تا ۱۰ متر متغیر است.
- بازو میتواند ثابت یا چرخان باشد (با زاویه چرخش ۱۸۰ تا ۳۶۰ درجه).
3. وینچ یا بالابر برقی (Hoist)
- مکانیزمی که برای بالا بردن یا پایین آوردن بار استفاده میشود.
- بسته به نوع کاربرد، میتواند برقی، بادی یا دستی باشد.
- معمولاً روی ریل بازو حرکت میکند تا بار را در امتداد طول بازو جابجا کند.
4. سیستم چرخش
- سیستم چرخشی در پایه تعبیه شده و امکان گردش بازو را فراهم میکند.
- در مدلهای سنگینتر، این بخش دارای یاتاقان و موتور چرخان مخصوص است تا حرکت نرم و کنترلشدهای داشته باشد.
5. تابلو برق و کنترل
-
کنترل بالا و پایین بردن، چرخش بازو و توقفهای ایمنی از طریق تابلو برق یا کنترل از راه دور انجام میشود.
در نهایت
جرثقیل بازویی، با طراحی ساده و عملکرد کارآمد، یکی از بهترین گزینهها برای جابجایی بارهای سبک و متوسط در محیطهای کاری کوچک و متوسط است. این نوع جرثقیل ضمن کاهش نیاز به نیروی انسانی و صرفهجویی در زمان، ایمنی و دقت عملیات را نیز افزایش میدهد.