5 مورد از انواع جرثقیل دروازه ای و کاربردهای هرکدام
جرثقیلهای دروازهای یکی از مهمترین تجهیزات باربرداری در صنایع مختلف هستند و به دلیل قدرت بالا، قابلیت نصب در فضاهای باز و امکان جابجایی بارهای سنگین در محیطهای وسیع، کاربرد گستردهای پیدا کردهاند. تفاوت این جرثقیلها در ساختار، ظرفیت، نحوه حرکت و شرایط محیطی باعث شده است انواع مختلفی از آنها طراحی و ساخته شود. کارخانههایی مانند جرثقیل مرکزی در اراک با تکیه بر استانداردهای روز دنیا و تجربه مهندسی، انواع جرثقیل دروازه ای را برای پروژههای صنعتی، عمرانی و بنادر عرضه میکنند.
در این مطلب، به بررسی کامل انواع جرثقیل دروازه ای، ویژگیها، مزایا و کاربردهای هرکدام خواهیم پرداخت:
🟡 جرثقیل دروازهای تکپل (Single Girder Gantry Crane)
جرثقیل تکپل یکی از رایجترین و اقتصادیترین مدلهای جرثقیل دروازهای است. در این نوع جرثقیل، تنها یک پل اصلی وجود دارد که وینچ و ترولی روی آن حرکت میکنند. این مدل به دلیل وزن کمتر، هزینه نگهداری پایین و نصب سریع، برای محیطهایی که نیاز به جابجایی بارهای متوسط دارند، بسیار مناسب است.
ویژگیها
- وزن سبک و سازه کمحجم
- مناسب برای ظرفیتهای ۱ تا ۲۰ تن
- امکان نصب در فضای باز و بسته
- هزینه تمامشده کمتر نسبت به جرثقیل دوپل
- قابلیت استفاده با وینچ برقی یا دستی
کاربردها
- انبارها و سولههای صنعتی
- خطوط تولید کارخانجات
- پروژههای ساختمانی متوسط
- صنایع کوچک و متوسط
جرثقیل تکپل انتخابی خوب برای کسبوکارهایی است که نیاز به سیستم باربرداری دقیق، اما کمهزینه دارند.
🔵 جرثقیل دروازهای دوپل (Double Girder Gantry Crane)
جرثقیل دروازهای دوپل دارای دو پل موازی است که نسبت به مدل تکپل قدرت و ظرفیت بیشتری ارائه میدهد. این نوع جرثقیل برای جابجایی بارهای بسیار سنگین و محیطهای صنعتی بزرگ انتخاب میشود. کارخانه جرثقیل مرکزی در اراک به عنوان یکی از تولیدکنندگان داخلی، این مدل را با ظرفیتهای مختلف تولید و عرضه میکند.
ویژگیها
- ظرفیت بسیار بالا، از ۲۰ تا ۳۰۰ تن
- سازه مستحکم و مقاوم در برابر بارهای دینامیکی
- مناسب برای دهانههای بزرگ
- امکان استفاده از دو وینچ بهطور همزمان
- قابلیت نصب تجهیزات کنترلی پیشرفته
کاربردها
- صنایع فولاد و ریختهگری
- بنادر و اسکلهها
- کارخانههای تولید قطعات سنگین
- صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
- پروژههای عمرانی بزرگ
این نوع جرثقیل مناسب محیطهایی است که بارهای سنگین و حساس باید با دقت جابجا شوند.
🟡 جرثقیل نیمدروازهای (Semi-Gantry Crane)
در جرثقیل نیمدروازهای، یک طرف پل روی ریل زمینی و طرف دیگر روی ریل دیواری یا ستون نصب میشود. این طراحی هوشمندانه موجب صرفهجویی در فضا و هزینه میشود، زیرا نیازی به دو ریل در کف زمین نیست.
ویژگیها
- نصب آسانتر نسبت به جرثقیل تمامدروازهای
- مناسب محیطهایی با محدودیت فضا
- هزینه ساخت کمتر
- قابلیت نصب در محیطهای بسته
کاربردها
- سولههایی با ارتفاع محدود
- خطوط تولید دوطرفه
- انبارهای بارگیری
- کارگاههای صنعتی کوچک
این مدل امکان استفاده بهتر از فضای سالن را فراهم میکند و در عین حال قدرت مناسبی برای جابجایی بارهای متوسط دارد.
🔵 جرثقیل دروازهای موبایل یا متحرک (Portable/Mobile Gantry Crane)
جرثقیل دروازهای موبایل معمولاً در ابعاد کوچکتر ساخته میشود و دارای چرخهای مخصوص است که امکان جابجایی آن را در محیط کارگاه یا کارخانه میدهد. این مدل برای کارگاههای کوچک و فعالیتهای سبک بسیار کاربردی است.
ویژگیها
- قابل حمل و جابجایی آسان
- مناسب بارهای سبک تا ۵ تن
- نیاز نداشتن به نصب ریل
- قیمت مقرونبهصرفه
کاربردها
- تعمیرگاهها
- انبارهای کوچک
- کارگاههای ماشینسازی
- عملیات باربرداری موقت در پروژهها
این نوع جرثقیل برای امور سبک و جابجایی سریع بار ایدهآل است.
🟡 جرثقیل دروازهای ریلی (Rail-Mounted Gantry Crane – RMG)
این مدل معمولاً در بنادر، ترمینالهای کانتینری و شرکتهای بزرگ استفاده میشود. جرثقیل RMG روی ریلهای فولادی نصب شده و امکان جابجایی بارهای بسیار سنگین، کانتینرها و کالاهای بزرگ را فراهم میکند.
ویژگیها
- ظرفیت باربرداری بسیار بالا
- دقت زیاد در حرکت ترولی و وینچ
- مناسب فضاهای بسیار بزرگ
- طول عمر بالا
کاربردها
- بنادر و پایانههای کانتینری
- صنایع معدنی
- شرکتهای حملونقل ریلی
- مراکز لجستیک
این نوع جرثقیل نقش بسیار مهمی در جابجایی گسترده کالاهای سنگین دارد.

انتخاب بهترین مدل جرثقیل دروازهای
برای انتخاب بهترین گزینه از انواع جرثقیل دروازه ای باید فاکتورهای زیر بررسی شود:
- ظرفیت بار مورد نیاز
- ابعاد محیط نصب
- نوع کاربری (مداوم، سبک، سنگین)
- سرعت باربرداری
- شرایط آبوهوایی
- بودجه پروژه
شرکتهایی مانند جرثقیل مرکزی در اراک با ارائه مشاوره تخصصی میتوانند بهترین مدل را با توجه به نیاز مشتری پیشنهاد دهند.
در نهایت
انواع جرثقیل دروازه ای در مدلهای مختلف تکپل، دوپل، نیمدروازهای، موبایل و ریلی طراحی میشوند که هرکدام دارای ویژگیها و کاربردهای خاص خود هستند. انتخاب مناسب این تجهیزات موجب افزایش سرعت کار، ایمنی بیشتر و کاهش هزینههای عملیاتی میشود. صنایع سنگین، بنادر، کارخانهها و کارگاهها سالها است از این جرثقیلها برای بهبود عملکرد خود استفاده میکنند. با توجه به تنوع نیازها، تولیدکنندگانی مانند جرثقیل مرکزی در اراک نقش مهمی در تأمین این تجهیزات استاندارد و باکیفیت دارند.